Ο "παράδεισος" της Ακρόπολης
Πριν από 13 χρόνια
Ανήκει στα Στρουθιόμορφα. Είναι λίγο πιο μικρό από το Σταβλοχελίδονο. Έχει ουρά χωρίς λευκές κηλίδες και
ουροπύγιο κοκκινωπό. Η οφθαλμική λωρίδα είναι ξανθοκαστανή ο λάρυγγας κρεμ.
Το κάτω μέρος είναι χωρίς σκοτεινή κηλίδα στο λαιμό. Αναγνωρίζεται αμέσως από
το κοκκινωπό ουροπύγιο.
Ζει σε βράχους, κοντά στη θάλασσα, σε πεδιάδες ή σε καλλιέργειες. Τρέφεται με
μικρά έντομα.
Η φωλιά του είναι φτιαγμένη με λάσπη κάτω από γέφυρες σε βράχους, κοιλότητες
ή σκεπές. Γεννάει δύο φορές, το Μάιο - Ιούλιο, 5 έως 6 αυγά.
(Νεαρά Μιλτοχελίδονα σε δοκιμαστικές πτήσεις.
Οι φωτογραφίες είναι από την περιοχή της Ραφήνας, Αττική.)
Τα Μιλτοχελίδονα είναι από τα πιο σπάνια χελιδόνια στην Ελλάδα.
ουροπύγιο κοκκινωπό. Η οφθαλμική λωρίδα είναι ξανθοκαστανή ο λάρυγγας κρεμ.
Το κάτω μέρος είναι χωρίς σκοτεινή κηλίδα στο λαιμό. Αναγνωρίζεται αμέσως από
το κοκκινωπό ουροπύγιο.
Ζει σε βράχους, κοντά στη θάλασσα, σε πεδιάδες ή σε καλλιέργειες. Τρέφεται με
μικρά έντομα.
Η φωλιά του είναι φτιαγμένη με λάσπη κάτω από γέφυρες σε βράχους, κοιλότητες
ή σκεπές. Γεννάει δύο φορές, το Μάιο - Ιούλιο, 5 έως 6 αυγά.
(Νεαρά Μιλτοχελίδονα σε δοκιμαστικές πτήσεις.
Οι φωτογραφίες είναι από την περιοχή της Ραφήνας, Αττική.)
Τα Μιλτοχελίδονα είναι από τα πιο σπάνια χελιδόνια στην Ελλάδα.
Mιά βασική μέθοδος για τη μελέτη της αποδημίας των πουλιών είναι η
δακτυλίωση. Το 1740 ο Johann Leonhard Frisch, από το Βερολίνο,
έδεσε κόκκινη κλωστή στα πόδια μερικών χελιδονιών πριν αναχωρήσουν
για τη φθινοπωρινή αποδημία τους. Ο πρώτος όμως δακτυλιωτής ήταν ο
Αμερικανός John James Audubon. Δύο από τους νεαρούς Μυγοχάφτες
που είχε δακτυλιώσει με ασημένιο σύρμα γύρισαν και τον επόμενο χρόνο.
Το 1889, ο Δανός ορνιθολόγος H.C.C. Mortensen δακτυλίωσε 164 Ψαρόνια
(Sturnus vulgaris) με δακτυλίδια από τσίγκο, που πάνω έφεραν το έτος
και την τοποθεσία της δακτυλίωσης, ενώ το 1902 επιχείρησε το ίδιο ο
Paul Bartsch, από την Ουάσιγκτον, που δακτυλίωσε με δακτυλίδια τα οποία
έγραφαν επάνω "να επιστραφεί στο Smithsonian Institution".
Ο Bartsch έλαβε δύο δακτυλίδια, το ένα απ' την Κούβα και το άλλο απ' το
Τορόντο.
Σήμερα η δακτυλίωση ("Banding" στην Αμερική και "Ringing" στην
Ευρώπη ) είναι αρκετά αναπτυγμένη σε όλες τις ηπείρους, ακόμη και στην
Ανταρκτική.
Τα πουλιά πιάνονται με ειδικά ιαπωνικά δίχτυα "Mist-nests", ή με άλλες
παγίδες, και αφού μετρηθούν όλα τα στοιχεία τους (βάρος, ράμφος, φτερούγα,
ουρά κ.ά.) δακτυλιώνονται και αφήνονται ελεύθερα. Τα δακτυλίδια είναι
φτιαγμένα από αλουμίνιο και οι διαστάσεις ποικίλλουν ανάλογα με το είδος.
Επάνω στο κάθε δακτυλίδι υπάρχει ένας αριθμός και τα αρχικά του οργανισμού
που διενεργεί τη δακτυλίωση.
Χάρη σ'αυτή τη μέθοδο μάθαμε πολλά μυστικά για τη συμπεριφορά των πουλιών:
ανακαλύφθηκαν οι διαδρομές, η ηλικία, ο χώρος αναπαραγωγής και οι κίνδυνοι
που τα απειλούν.
Η δακτυλίωση μας πληροφορεί κυρίως για δύο περιόδους της ζωής ενός πουλιού:
εκείνη κατά την οποία δακτυλιώνεται και εκείνη που ξαναπιάνεται. Η συγκέντρωση
αυτών των πληροφοριών μας δίνει στοιχεία χρήσιμα στη βιολογία, την ηθολογία
και την οικολογία, που έχουν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον.
Σήμερα η δακτυλίωση των πουλιών είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη ως μια πολύ
σημαντική μέθοδος που την εφαρμόζουν σε πολλές χώρες.
Με τη δακτυλίωση:
Γνωρίσαμε τους διαδρόμους αποδημίας των αποδημητικών πουλιών
και τις πιο σημαντικές περιοχές ανάπαυσης και διατροφής.
Ανακαλύψαμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τις περιοχές αναπαραγωγής και εκείνες
που ξεχειμωνιάζουν.
Μάθαμε τη διάρκεια των ταξιδιών και τις επιπτώσεις των κλιματολογικών συνθηκών σ' αυτά.
Ανακαλύφθηκε ποιά είδη είναι επιμέρους αποδημητικά.
Μελετήθηκε ο ρόλος τους στην αποίκιση νέων περιοχών.
Μάθαμε τη (μέση) διάρκεια ζωής των διαφόρων ειδών, την ηλικία που
ένα πουλί (ένα συγκεκριμένο είδος) είναι σε περίοδο αναπαραγωγής και
αν παραμένει ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία.
Πληροφορηθήκαμε τις βασικές αιτίες θανάτου των διαφόρων ειδών.
Μάθαμε τη δυναμική των πληθυσμών τους (common species): την
ετήσια αριθμητική εναλλαγή, το επί τοις εκατό ποσοστό (%) των νεαρών σε
έναν πληθυσμό από εποχή σε εποχή και από χρόνο σε χρόνο.
δακτυλίωση. Το 1740 ο Johann Leonhard Frisch, από το Βερολίνο,
έδεσε κόκκινη κλωστή στα πόδια μερικών χελιδονιών πριν αναχωρήσουν
για τη φθινοπωρινή αποδημία τους. Ο πρώτος όμως δακτυλιωτής ήταν ο
Αμερικανός John James Audubon. Δύο από τους νεαρούς Μυγοχάφτες
που είχε δακτυλιώσει με ασημένιο σύρμα γύρισαν και τον επόμενο χρόνο.
Το 1889, ο Δανός ορνιθολόγος H.C.C. Mortensen δακτυλίωσε 164 Ψαρόνια
(Sturnus vulgaris) με δακτυλίδια από τσίγκο, που πάνω έφεραν το έτος
και την τοποθεσία της δακτυλίωσης, ενώ το 1902 επιχείρησε το ίδιο ο
Paul Bartsch, από την Ουάσιγκτον, που δακτυλίωσε με δακτυλίδια τα οποία
έγραφαν επάνω "να επιστραφεί στο Smithsonian Institution".
Ο Bartsch έλαβε δύο δακτυλίδια, το ένα απ' την Κούβα και το άλλο απ' το
Τορόντο.
Σήμερα η δακτυλίωση ("Banding" στην Αμερική και "Ringing" στην
Ευρώπη ) είναι αρκετά αναπτυγμένη σε όλες τις ηπείρους, ακόμη και στην
Ανταρκτική.
Τα πουλιά πιάνονται με ειδικά ιαπωνικά δίχτυα "Mist-nests", ή με άλλες
παγίδες, και αφού μετρηθούν όλα τα στοιχεία τους (βάρος, ράμφος, φτερούγα,
ουρά κ.ά.) δακτυλιώνονται και αφήνονται ελεύθερα. Τα δακτυλίδια είναι
φτιαγμένα από αλουμίνιο και οι διαστάσεις ποικίλλουν ανάλογα με το είδος.
Επάνω στο κάθε δακτυλίδι υπάρχει ένας αριθμός και τα αρχικά του οργανισμού
που διενεργεί τη δακτυλίωση.
Χάρη σ'αυτή τη μέθοδο μάθαμε πολλά μυστικά για τη συμπεριφορά των πουλιών:
ανακαλύφθηκαν οι διαδρομές, η ηλικία, ο χώρος αναπαραγωγής και οι κίνδυνοι
που τα απειλούν.
Η δακτυλίωση μας πληροφορεί κυρίως για δύο περιόδους της ζωής ενός πουλιού:
εκείνη κατά την οποία δακτυλιώνεται και εκείνη που ξαναπιάνεται. Η συγκέντρωση
αυτών των πληροφοριών μας δίνει στοιχεία χρήσιμα στη βιολογία, την ηθολογία
και την οικολογία, που έχουν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον.
Σήμερα η δακτυλίωση των πουλιών είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη ως μια πολύ
σημαντική μέθοδος που την εφαρμόζουν σε πολλές χώρες.
Με τη δακτυλίωση:
Γνωρίσαμε τους διαδρόμους αποδημίας των αποδημητικών πουλιών
και τις πιο σημαντικές περιοχές ανάπαυσης και διατροφής.
Ανακαλύψαμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τις περιοχές αναπαραγωγής και εκείνες
που ξεχειμωνιάζουν.
Μάθαμε τη διάρκεια των ταξιδιών και τις επιπτώσεις των κλιματολογικών συνθηκών σ' αυτά.
Ανακαλύφθηκε ποιά είδη είναι επιμέρους αποδημητικά.
Μελετήθηκε ο ρόλος τους στην αποίκιση νέων περιοχών.
Μάθαμε τη (μέση) διάρκεια ζωής των διαφόρων ειδών, την ηλικία που
ένα πουλί (ένα συγκεκριμένο είδος) είναι σε περίοδο αναπαραγωγής και
αν παραμένει ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία.
Πληροφορηθήκαμε τις βασικές αιτίες θανάτου των διαφόρων ειδών.
Μάθαμε τη δυναμική των πληθυσμών τους (common species): την
ετήσια αριθμητική εναλλαγή, το επί τοις εκατό ποσοστό (%) των νεαρών σε
έναν πληθυσμό από εποχή σε εποχή και από χρόνο σε χρόνο.
Το Κιρκινέζι (Falco naumanni) φωλιάζει σε αποικίες από 20-30 ζευγάρια επίσης
από 2-3 ζευγάρια ή μέχρι μερικές εκατοντάδες ζευγάρια.
Καταλαμβάνουν την επικράτεια της αναπαραγωγής τους το τέλος Μαρτίου -
Απριλίου.
Το αρσενικό χαρίζει τροφή στη θηλυκιά και το ζευγάρωμα γίνεται κοντά στη φωλιά.
Δεν φτιάχνουν φωλιές, αλλά βρίσκουν κοιλώματα, τρύπες σε βράχους, κτήρια,
χαλάσματα, γέφυρες, μνημεία στην εξοχή αλλά και στις πόλεις.
Γεννούν 2-6 αυγά ή πιο συχνά 2-5 αυγά. Το κλώσημα διαρκεί 28 ημέρες.
Οι νεοσσοί τρέφονται στην αρχή κυρίως από το αρσενικό, αργότερα και από το
θηλυκό, με έντομα και αρθρόποδα.
Τα πρώτα φτερουγίσματα τους αρχίζουν μετά από 26-28 ημέρες κυρίως στα μέσα
Ιουλίου (στις μεσογειακές περιοχές).
από 2-3 ζευγάρια ή μέχρι μερικές εκατοντάδες ζευγάρια.
Καταλαμβάνουν την επικράτεια της αναπαραγωγής τους το τέλος Μαρτίου -
Απριλίου.
Το αρσενικό χαρίζει τροφή στη θηλυκιά και το ζευγάρωμα γίνεται κοντά στη φωλιά.
Δεν φτιάχνουν φωλιές, αλλά βρίσκουν κοιλώματα, τρύπες σε βράχους, κτήρια,
χαλάσματα, γέφυρες, μνημεία στην εξοχή αλλά και στις πόλεις.
Γεννούν 2-6 αυγά ή πιο συχνά 2-5 αυγά. Το κλώσημα διαρκεί 28 ημέρες.
Οι νεοσσοί τρέφονται στην αρχή κυρίως από το αρσενικό, αργότερα και από το
θηλυκό, με έντομα και αρθρόποδα.
Τα πρώτα φτερουγίσματα τους αρχίζουν μετά από 26-28 ημέρες κυρίως στα μέσα
Ιουλίου (στις μεσογειακές περιοχές).
Τις δεκαετίες του 50 και του 60 τα γεράκια, τα κιρκινέζια φτεροκοπούσαν χωρίς μεγάλα
προβλήματα στον ουρανό της Ελλάδας
Στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας υπήρχαν πολλές αποικίες παντού, σχεδόν σ' όλα τα χωριά και τις πόλεις της.
Σιγά-σιγά οι πληθυσμοί άρχισαν να φθίνουν σ' όλη την Ελλάδα αλλά και στην
Αιτωλοακαρνανία. Οι αιτίες μείωσης αυτών των σπάνιων αποδημητικών αρπακτικών ήταν
πολλές.
Πρώτα απ' όλα επηρέασαν αρνητικά τους πληθυσμούς τα φυτοφάρμακα και τα χημικά
που άρχισαν να χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες και χωρίς κανένα ιδιαίτερο
έλεγχο και προστασία για την υγεία των αγροτών αλλά και για τις επιπτώσεις στους
άλλους οργανισμούς.
Τα σπίτια παλαιότερα, παντού στην επαρχία τα σκέπαζαν με κεραμίδια, έτσι αυτά τα μικρά
αρπακτικά εύρισκαν καταφύγιο κάτω από τις στέγες των σπιτιών όπου έφτιαχναν πολλά
μαζί τις φωλιές τους (πουλιά κοινωνικά).
Σήμερα τα σπίτια δεν χτίζονται όπως παλαιότερα. Δεν χρησιμοποιούν στέγες με κεραμίδι
αλλά ρίχνουν παντού τσιμεντένιες ταράτσες, με αποτέλεσμα τα πουλιά να χάνουν τους
χώρους φωλιάσματος.
Επίσης εκείνη την εποχή (50 και 60) τα πουλιά κινδύνευαν από κάποιους που συνέλεγαν
αυγά και νεοσσούς.
Τα πράγματα άρχισαν να γίνονται δραματικά για τα κιρκινέζια (Falco naumanni) όταν την
περίοδο του 70, αρκετοί άρχισαν να κάνουν χρήση των Φλόμπερ, και τα κιρκινέζια ήταν
εύκολος στόχος γι' αυτούς μια και τα πουλιά αυτά βρίσκονταν μέσα στις πόλεις και τα χωριά, και κάποιοι έκαναν τις πρώτες, κυνηγετικές ασκήσεις πάνω σ' αυτά!
Παλαιότερα στην Αιτωλοακαρνανία χαιρόσουν να τα βλέπεις να πετούν στο Μεσολόγγι,
στο Αιτωλικό, στη Κατοχή, στο Λεσίνι, στο Αγγελόκαστρο, στη Μακρυνεία, στο Θέρμο,
στο Αγρίνιο, στην Αμφιλοχία, στη Βόνιτσα και αλλού.
Σήμερα υπάρχει μόνο μια σημαντική αποικία στο Λεσίνι (περίπου 30 ζευγάρια) που
φτιάχνουν τις φωλιές τους στα λιγοστά παλιά σπίτια και στα χαλάσματα του χωριού.
Όλοι στο χωριό Λεσίνι δίνουν μεγάλη προσοχή στην προστασία αυτών των μικρών
αρπακτικών.
Πέρσι μάλιστα τοποθέτησαν και 100 τεχνητές φωλιές, για να βρίσκουν χώρο για φώλιασμα
αυτά τα πουλιά.
Οι φωλιές δεν είχαν μεγάλη επιτυχία γιατί πάνω απ' όλα είναι μικρές οι διαστάσεις τους και δεν χωρούσαν καλά οι γονείς και οι νεοσσοί.
Πέρυσι μόνο 3 ζευγάρια έκαναν χρήση των τεχνητών φωλιών. Φέτος όταν επισκεφθήκαμε το
χωριό τέλος Απριλίου μόνο δύο θηλυκές έδειχναν ενδιαφέρον για τις φωλιές.
Οι τεχνητές φωλιές για τα κιρκινέζια πρέπει να είναι πιο μεγάλες (βλέπε: Πρόταση για φωλιά
Κιρκινεζιών (Γρηγόρη Τσούνη και Λάμπρου Τσούνη) για να έχουν χώρο να φωλιάζουν.
Περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες για τα Κιρκινέζια στο Λεσίνι κατά τη διάρκεια του
καλοκαιριού. Θα επανέλθουμε σύντομα.
προβλήματα στον ουρανό της Ελλάδας
Στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας υπήρχαν πολλές αποικίες παντού, σχεδόν σ' όλα τα χωριά και τις πόλεις της.
Σιγά-σιγά οι πληθυσμοί άρχισαν να φθίνουν σ' όλη την Ελλάδα αλλά και στην
Αιτωλοακαρνανία. Οι αιτίες μείωσης αυτών των σπάνιων αποδημητικών αρπακτικών ήταν
πολλές.
Πρώτα απ' όλα επηρέασαν αρνητικά τους πληθυσμούς τα φυτοφάρμακα και τα χημικά
που άρχισαν να χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες και χωρίς κανένα ιδιαίτερο
έλεγχο και προστασία για την υγεία των αγροτών αλλά και για τις επιπτώσεις στους
άλλους οργανισμούς.
Τα σπίτια παλαιότερα, παντού στην επαρχία τα σκέπαζαν με κεραμίδια, έτσι αυτά τα μικρά
αρπακτικά εύρισκαν καταφύγιο κάτω από τις στέγες των σπιτιών όπου έφτιαχναν πολλά
μαζί τις φωλιές τους (πουλιά κοινωνικά).
Σήμερα τα σπίτια δεν χτίζονται όπως παλαιότερα. Δεν χρησιμοποιούν στέγες με κεραμίδι
αλλά ρίχνουν παντού τσιμεντένιες ταράτσες, με αποτέλεσμα τα πουλιά να χάνουν τους
χώρους φωλιάσματος.
Επίσης εκείνη την εποχή (50 και 60) τα πουλιά κινδύνευαν από κάποιους που συνέλεγαν
αυγά και νεοσσούς.
Τα πράγματα άρχισαν να γίνονται δραματικά για τα κιρκινέζια (Falco naumanni) όταν την
περίοδο του 70, αρκετοί άρχισαν να κάνουν χρήση των Φλόμπερ, και τα κιρκινέζια ήταν
εύκολος στόχος γι' αυτούς μια και τα πουλιά αυτά βρίσκονταν μέσα στις πόλεις και τα χωριά, και κάποιοι έκαναν τις πρώτες, κυνηγετικές ασκήσεις πάνω σ' αυτά!
Παλαιότερα στην Αιτωλοακαρνανία χαιρόσουν να τα βλέπεις να πετούν στο Μεσολόγγι,
στο Αιτωλικό, στη Κατοχή, στο Λεσίνι, στο Αγγελόκαστρο, στη Μακρυνεία, στο Θέρμο,
στο Αγρίνιο, στην Αμφιλοχία, στη Βόνιτσα και αλλού.
Σήμερα υπάρχει μόνο μια σημαντική αποικία στο Λεσίνι (περίπου 30 ζευγάρια) που
φτιάχνουν τις φωλιές τους στα λιγοστά παλιά σπίτια και στα χαλάσματα του χωριού.
Όλοι στο χωριό Λεσίνι δίνουν μεγάλη προσοχή στην προστασία αυτών των μικρών
αρπακτικών.
Πέρσι μάλιστα τοποθέτησαν και 100 τεχνητές φωλιές, για να βρίσκουν χώρο για φώλιασμα
αυτά τα πουλιά.
Οι φωλιές δεν είχαν μεγάλη επιτυχία γιατί πάνω απ' όλα είναι μικρές οι διαστάσεις τους και δεν χωρούσαν καλά οι γονείς και οι νεοσσοί.
Πέρυσι μόνο 3 ζευγάρια έκαναν χρήση των τεχνητών φωλιών. Φέτος όταν επισκεφθήκαμε το
χωριό τέλος Απριλίου μόνο δύο θηλυκές έδειχναν ενδιαφέρον για τις φωλιές.
Οι τεχνητές φωλιές για τα κιρκινέζια πρέπει να είναι πιο μεγάλες (βλέπε: Πρόταση για φωλιά
Κιρκινεζιών (Γρηγόρη Τσούνη και Λάμπρου Τσούνη) για να έχουν χώρο να φωλιάζουν.
Περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες για τα Κιρκινέζια στο Λεσίνι κατά τη διάρκεια του
καλοκαιριού. Θα επανέλθουμε σύντομα.
Ο Καλαμοκανάς ανήκει στην τάξη των Χαραδριόμορφων και στην οικογένεια Ανωραμφίδες.
Είναι μεγάλος, όπως ένας γλάρος, με πόδια όμως πολύ μακριά κόκκινα. Όταν πετάει περνούν ακόμη και την ουρά του (18 εκ. περ.). Έχει φτερά μαύρα και το κάτω μέρος λευκό. (38 εκ.). Το καλοκαίρι το αρσενικό έχει τη ράχη και το πάνω μέρος του κεφαλιού μαύρα. Η θηλυκιά έχει το κεφάλι και το λαιμό λευκά.
Ζει σε έλη, λιμνοθάλασσες και βάλτους.
Τρέφεται με έντομα, νύμφες, σκουλήκια και αυγά ψαριών.
Φτιάχνει τη φωλιά του στο έδαφος κοντά στο νερό. Γεννάει το Μάιο 3 ως 4 αυγά πρασινο-λαδί με κηλίδες γκρι ανοιχτές. Τα κλωσσούν και τα δύο φύλλα για 22 έως 26 ημέρες. Τα νεαρά είναι ικανά να πετάξουν μετά από 28 ημέρες.
Τον Καλαμοκανά τον λένε επίσης Αδραχτά και Άτρακτο.
Είναι μεγάλος, όπως ένας γλάρος, με πόδια όμως πολύ μακριά κόκκινα. Όταν πετάει περνούν ακόμη και την ουρά του (18 εκ. περ.). Έχει φτερά μαύρα και το κάτω μέρος λευκό. (38 εκ.). Το καλοκαίρι το αρσενικό έχει τη ράχη και το πάνω μέρος του κεφαλιού μαύρα. Η θηλυκιά έχει το κεφάλι και το λαιμό λευκά.
Ζει σε έλη, λιμνοθάλασσες και βάλτους.
Τρέφεται με έντομα, νύμφες, σκουλήκια και αυγά ψαριών.
Φτιάχνει τη φωλιά του στο έδαφος κοντά στο νερό. Γεννάει το Μάιο 3 ως 4 αυγά πρασινο-λαδί με κηλίδες γκρι ανοιχτές. Τα κλωσσούν και τα δύο φύλλα για 22 έως 26 ημέρες. Τα νεαρά είναι ικανά να πετάξουν μετά από 28 ημέρες.
Τον Καλαμοκανά τον λένε επίσης Αδραχτά και Άτρακτο.
Ανήκει στην τάξη Πελαργόμορφα και στην οικογένεια Θρησκειορνιθίδες.
Είναι μεγάλη όσο μια Πρασινοκέφαλη πάπια. Έχει χρώμα καφέ σκούρο ομοιόμορφο και φτερά πράσινα σκούρα με ανταύγειες. Το ράμφος της είναι κυρτό σαν της Τουρλίδας.
Ζει σε έλη, βάλτους, λιμνοθάλασσες και σε λασπώδεις εκτάσεις με καλαμιώνες.
Τρώει έντομα, μαλάκια και νύμφες εντόμων.
Φτιάχνει τη φωλιά της στο έδαφος ή στους θάμνους. Φωλιάζει σε αποικίες, συχνά μαζί με τους Ερωδιούς. Γεννάει το Μάιο-Ιούνιο, 3 ως 4 αυγά πράσινα μπλε. Οι δύο γονείς τα κλωσσούν για 21 ημέρες και φροντίζουν τους νεοσσούς. Αφήνουν τη φωλιά τους μετά από 14 ημέρες μπορούν να πετάξουν μετά από 24 ημέρες και γυρίζουν στη φωλιά τους μέχρι τις 35 ημέρες.
Φωλιάζει στους υγροτόπους της Δυτικής και Βόρειας Ελλάδας.
Στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλουμένων Σπονδυλοζώων της Ελλάδας αναφέρεται ως είδος που κινδυνεύει άμεσα.
Φωτογραφίες από τη Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου (στη περιοχή του Λούρου).
Από το Μεσολόγγι περνάει κατά τη διάρκεια της ανοιξιάτικης και τις φθινοπωρινής αποδημίας.
Είναι μεγάλη όσο μια Πρασινοκέφαλη πάπια. Έχει χρώμα καφέ σκούρο ομοιόμορφο και φτερά πράσινα σκούρα με ανταύγειες. Το ράμφος της είναι κυρτό σαν της Τουρλίδας.
Ζει σε έλη, βάλτους, λιμνοθάλασσες και σε λασπώδεις εκτάσεις με καλαμιώνες.
Τρώει έντομα, μαλάκια και νύμφες εντόμων.
Φτιάχνει τη φωλιά της στο έδαφος ή στους θάμνους. Φωλιάζει σε αποικίες, συχνά μαζί με τους Ερωδιούς. Γεννάει το Μάιο-Ιούνιο, 3 ως 4 αυγά πράσινα μπλε. Οι δύο γονείς τα κλωσσούν για 21 ημέρες και φροντίζουν τους νεοσσούς. Αφήνουν τη φωλιά τους μετά από 14 ημέρες μπορούν να πετάξουν μετά από 24 ημέρες και γυρίζουν στη φωλιά τους μέχρι τις 35 ημέρες.
Φωλιάζει στους υγροτόπους της Δυτικής και Βόρειας Ελλάδας.
Στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλουμένων Σπονδυλοζώων της Ελλάδας αναφέρεται ως είδος που κινδυνεύει άμεσα.
Φωτογραφίες από τη Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου (στη περιοχή του Λούρου).
Από το Μεσολόγγι περνάει κατά τη διάρκεια της ανοιξιάτικης και τις φθινοπωρινής αποδημίας.
Όσοι από τους αναγνώστες μας, πιστεύουν ότι: η εκτροπή του Αχελώου είναι ένα οικολογικό εγκλημα μπορούν να υπογράψουν την Petition μας στην ακόλουθη διευθυνση
http://www.gopetition.com/online/26893.html
ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΚΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ
ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΩΡΑ!
http://www.gopetition.com/online/26893.html
ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΚΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ
ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΩΡΑ!
Ο μεγάλος ζωολόγος Αριστοτέλης στο βιβλίο του Περί των ζώων ιστορίαι (612 β 18 θι) περιγράφει με εκπληκτικό τρόπο το χτίσιμο της φωλιάς του χελιδονιού: «Όταν βάζει το άχυρο στη λάσπη ακολουθεί την ίδια διαδικασία με τον άνθρωπο. Ανακατεύει δηλαδή τα στελέχη με τη λάσπη κι αν του λείψει η λάσπη βρέχεται και κυλιέται με τα βρεγμένα φτερά του στη σκόνη. Ακόμη, χτίζει τη φωλιά, όπως οι άνθρωποι, βάζοντας πρώτα κάτω τα σκληρά υλικά και φτιάχνοντας τη στα μέτρα του».
Επίσης αναφέρεται με λεπτομέρειες (612 β 28 θι) στη διατροφή των νεοσσών: «Για την τροφή των μικρών τους φροντίζουν τόσο το θηλυκό όσο και το αρσενικό ταϊζουν το καθένα με ορισμένη σειρά, έχοντας στο νου τους ποιο έφαγε πριν, ώστε να μην φάει δυο φορές. Και στην αρχή καθαρίζουν οι ίδιοι τις ακαθαρσίες των νεοσσών, αλλά όταν μεγαλώσουν τους μαθαίνουν να γυρνούν και να τις διώχνουν έξω από τη φωλιά».
Παρατήρησε επίσης ότι τα χελιδόνια μπορεί να γεννήσουν δύο φορές κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου ( 544 α 24 Ε ): «Από τα πτηνά, τα άγρια, όπως έχουμε πει, ζευγαρώνουν κυρίως και γεννούν μια φορά το χρόνο, αν και το χελιδόνι και ο κότσυφας γεννούν δύο φορές».
Επίσης αναφέρεται με λεπτομέρειες (612 β 28 θι) στη διατροφή των νεοσσών: «Για την τροφή των μικρών τους φροντίζουν τόσο το θηλυκό όσο και το αρσενικό ταϊζουν το καθένα με ορισμένη σειρά, έχοντας στο νου τους ποιο έφαγε πριν, ώστε να μην φάει δυο φορές. Και στην αρχή καθαρίζουν οι ίδιοι τις ακαθαρσίες των νεοσσών, αλλά όταν μεγαλώσουν τους μαθαίνουν να γυρνούν και να τις διώχνουν έξω από τη φωλιά».
Παρατήρησε επίσης ότι τα χελιδόνια μπορεί να γεννήσουν δύο φορές κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου ( 544 α 24 Ε ): «Από τα πτηνά, τα άγρια, όπως έχουμε πει, ζευγαρώνουν κυρίως και γεννούν μια φορά το χρόνο, αν και το χελιδόνι και ο κότσυφας γεννούν δύο φορές».
Στην Ελλάδα φωλιάζουν πέντε είδη Χελιδονιών, που ανήκουν στην οικογένεια Hirundinidae. Όλα είναι αποδημητικά και έρχονται την άνοιξη να φωλιάσουν, ενώ το φθινόπωρο παίρνουν πάλι το δρόμο της επιστροφής για να ξεχειμωνιάσουν στην Αφρική. Μόνο ένα μέρος του πληθυσμού του Βραχοχελίδονου ή Πετροχελίδονου (Ptyhoprogne rupestis) δεν αποδημεί αλλά ξεχειμωνιάζει στην Κεντρική Ελλάδα και την Πελοπόννησο.
Τα πέντε είδη είναι: το Οχθοχελίδονο (Riparia riparia), το Βραχοχελίδονο (Delichon urbica), το Δενδροχελίδονο (Hirundo daurica) και το Χελιδόνι ή Σταβλοχελίδονο (Hirundo tustica). Το Σταβλοχελιδόνι κάθε χρόνο πετάει πάνω από 10.000 χιλιόμετρα για να μας φέρει το γλυκό μήνυμα του ερχομού της άνοιξης.
Τη «συνοικία των θεών», την Πλάκα, δεν την λάτρεψαν μόνο οι αρχαίοι μας πρόγονοι και οι ρομαντικοί της Αθήνας. Τη λατρεύουν και τα Σταβλοχελίδονα, που τη διαλέγουν για να χτίσουν τις φωλιές τους κάθε άνοιξη. Φτάνουν στο τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου. Το πρώτο χελιδόνι για το 2009 το είδαμε στις 16 Μαρτίου (1 άτομο) πετούσε μόνο του πάνω από την Πλάκα. Στις 22 Μαρτίου υπήρχε μεγάλο πέρασμα χελιδονιών από το λόφο του Φιλοπάππου. Στις 23 Μαρτίου τα χελιδόνια πετούσαν στην Πλάκα στου Μακρυγιάννη και την Ακρόπολη. Επίσης στις 23 Μαρτίου τα πρώτα χελιδόνια επισκέφθηκαν τις φωλιές τους στην οδό Βύρωνος αλλά και τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου (φωλιά Μεροπείου). Η Πλάκα υποδέχεται τα Χελιδόνια στις οδούς Κυδαθηναίων, Βύρωνος, Αφροδίτης, Τσάτσου, Απόλλωνος, Τριπόδων, Σελλεϋ, Διόνυσίου Αρεοπαγίτου, Λυσικράτους, Αδριανού, Αστερίου, Πανδρόσου, Σωτήρος, Νίκης κ.α. Τα χελιδόνια επιστρέφουν κάθε χρόνο στις ίδιες φωλιές και τις επιδιορθώνουν. Σε περίπτωση όμως που δεν υπάρχουν, φτιάχνουν καινούργιες στην ίδια περιοχή. Φτιάχνουν τις φωλιές τους στη ΝΑ πλευρά της Πλάκας, κοντά στο Ζάππειο, στον Εθνικό Κήπο, το Ολύμπιο, του Μακρυγιάννη και στις παρυφές της Ακρόπολης, όπου βρίσκουν ευκολότερα την τροφή τους, δηλαδή, τα έντομα (αεροπλαγκτόν).
Αυτό το είδος των Χελιδονιών συναντάται κυρίως σε αγροτικές περιοχές και στους στάβλους -από εκεί και το όνομά του- και η προτίμησή του για την όμορφη γειτονιά της Αθήνας δίνει μια ξεχωριστή νότα χαράς στους κατοίκους της περιοχής. Το αξιοσημείωτο είναι ότι φτιάχνουν τις φωλιές τους σε πολυσύχναστους δρόμους, κάτι που εξηγείται με δύο τρόπους. Είναι ζήτημα στρατηγικής για επιβίωση, μια που δυσκολότερα θα καταστραφεί η φωλιά τους εκεί από ότι σε ένα ερημικό σημείο. Δείχνει ίσως, ότι είναι ανθρωπόφιλα και ότι έχουν μεγάλη αγάπη και προτίμηση για τον άνθρωπο. Ένα ακόμα από τα αξιοπερίεργα της ιστορίας είναι ότι τα χελιδόνια φτιάχνουν τις φωλιές τους μόνο κάτω από τα μπαλκόνια των νεοκλασικών σπιτιών και όχι στις πολυκατοικίες της περιοχής. Η πιθανότερη εξήγηση είναι πως τα μπαλκόνια αυτά προσφέρουν μεγαλύτερη προστασία από τους αέρηδες. Η είσοδος της φωλιάς τους τις περισσότερες φορές βλέπει πάντα προς το νότο έτσι ώστε να καλύπτονται από τον κρύο βορρά.
Τα πέντε είδη είναι: το Οχθοχελίδονο (Riparia riparia), το Βραχοχελίδονο (Delichon urbica), το Δενδροχελίδονο (Hirundo daurica) και το Χελιδόνι ή Σταβλοχελίδονο (Hirundo tustica). Το Σταβλοχελιδόνι κάθε χρόνο πετάει πάνω από 10.000 χιλιόμετρα για να μας φέρει το γλυκό μήνυμα του ερχομού της άνοιξης.
Τη «συνοικία των θεών», την Πλάκα, δεν την λάτρεψαν μόνο οι αρχαίοι μας πρόγονοι και οι ρομαντικοί της Αθήνας. Τη λατρεύουν και τα Σταβλοχελίδονα, που τη διαλέγουν για να χτίσουν τις φωλιές τους κάθε άνοιξη. Φτάνουν στο τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου. Το πρώτο χελιδόνι για το 2009 το είδαμε στις 16 Μαρτίου (1 άτομο) πετούσε μόνο του πάνω από την Πλάκα. Στις 22 Μαρτίου υπήρχε μεγάλο πέρασμα χελιδονιών από το λόφο του Φιλοπάππου. Στις 23 Μαρτίου τα χελιδόνια πετούσαν στην Πλάκα στου Μακρυγιάννη και την Ακρόπολη. Επίσης στις 23 Μαρτίου τα πρώτα χελιδόνια επισκέφθηκαν τις φωλιές τους στην οδό Βύρωνος αλλά και τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου (φωλιά Μεροπείου). Η Πλάκα υποδέχεται τα Χελιδόνια στις οδούς Κυδαθηναίων, Βύρωνος, Αφροδίτης, Τσάτσου, Απόλλωνος, Τριπόδων, Σελλεϋ, Διόνυσίου Αρεοπαγίτου, Λυσικράτους, Αδριανού, Αστερίου, Πανδρόσου, Σωτήρος, Νίκης κ.α. Τα χελιδόνια επιστρέφουν κάθε χρόνο στις ίδιες φωλιές και τις επιδιορθώνουν. Σε περίπτωση όμως που δεν υπάρχουν, φτιάχνουν καινούργιες στην ίδια περιοχή. Φτιάχνουν τις φωλιές τους στη ΝΑ πλευρά της Πλάκας, κοντά στο Ζάππειο, στον Εθνικό Κήπο, το Ολύμπιο, του Μακρυγιάννη και στις παρυφές της Ακρόπολης, όπου βρίσκουν ευκολότερα την τροφή τους, δηλαδή, τα έντομα (αεροπλαγκτόν).
Αυτό το είδος των Χελιδονιών συναντάται κυρίως σε αγροτικές περιοχές και στους στάβλους -από εκεί και το όνομά του- και η προτίμησή του για την όμορφη γειτονιά της Αθήνας δίνει μια ξεχωριστή νότα χαράς στους κατοίκους της περιοχής. Το αξιοσημείωτο είναι ότι φτιάχνουν τις φωλιές τους σε πολυσύχναστους δρόμους, κάτι που εξηγείται με δύο τρόπους. Είναι ζήτημα στρατηγικής για επιβίωση, μια που δυσκολότερα θα καταστραφεί η φωλιά τους εκεί από ότι σε ένα ερημικό σημείο. Δείχνει ίσως, ότι είναι ανθρωπόφιλα και ότι έχουν μεγάλη αγάπη και προτίμηση για τον άνθρωπο. Ένα ακόμα από τα αξιοπερίεργα της ιστορίας είναι ότι τα χελιδόνια φτιάχνουν τις φωλιές τους μόνο κάτω από τα μπαλκόνια των νεοκλασικών σπιτιών και όχι στις πολυκατοικίες της περιοχής. Η πιθανότερη εξήγηση είναι πως τα μπαλκόνια αυτά προσφέρουν μεγαλύτερη προστασία από τους αέρηδες. Η είσοδος της φωλιάς τους τις περισσότερες φορές βλέπει πάντα προς το νότο έτσι ώστε να καλύπτονται από τον κρύο βορρά.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση του Ramsar (Ιράν, Φεβρουάριος 1971), ορίζονται σαν υγρότοποι: «Περιοχές με έλη, βάλτους, τυρφώνες ή νερά φυσικά ή τεχνητά, μόνιμα ή πρόσκαιρα, με νερό που είναι στάσιμο ή τρεχούμενο, γλυκό, υφάλμυρο ή αλμυρό. Στην κατηγορία των υγροτόπων συμπεριλαμβάνονται επίσης περιοχές που καλύπτονται από το νερό της θάλασσας και έχουν βάθος μικρότερο από 6 μέτρα»
Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετοί υγρότοποι μεγάλης οικολογικής σημασίας.
Το Δέλτα του Έβρου, οι υγρότοποι του Πόρτο Λάγος, η Κερκίνη, οι λίμνες Βόλβη - Κορώνεια, το Δέλτα του Νέστου, του Αξιού, του Λουδία και του Αλιάκμονα, η Μικρή και η Μεγάλη Πρέσπα, ο Αμβρακικός, η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, με το Δέλτα του Αχελώου και το Κοτύχι είναι υγρότοποι διεθνούς σημασίας και χαρίζουν στη χώρα μας ξεχωριστή θέση στον ορνιθολογικό χάρτη της Ευρώπης.
Οι υγρότοποι είναι πλούσιοι σε πουλιά, γι’ αυτό βρίσκονται και στην πρώτη θέση προτίμησης από μέρος των παρατηρητών (bird-watchers).
Πάνω από 200 είδη πουλιών είναι δεμένα με τους ελληνικούς υγροτόπους. Εδώ συγκεντρώνονται, όλο σχεδόν το χρόνο, πολλά πουλιά για να φωλιάσουν, να ξεχειμωνιάσουν ή να τραφούν και να ξεκουραστούν κατά τη διάρκεια των μεταναστεύσεών τους.
Η επιβίωση αυτών των πουλιών και ειδικά των σπάνιων ειδών, όπως Πελεκάνοι, Ερωδιοί, Χαλκόκοτες, Χουλιαρομύτες, Νεροχελίδονα, Γλαρόνια κ.α εξαρτάται από τη διατήρηση και προστασία αυτών των οικοσυστημάτων.
Οι υγρότοποι φιλοξενούν επίσης κι άλλα ζώα όπως την όλο και πιο σπάνια Βίδρα (Lutra lutra), τις Νεροχελώνες (Emys orbicularis και Mauremis caspica), τα Νερόφιδα (Νatrix natrix και Natrix tessellata), πολλά αμφίβια, αρκετά είδη ψαριών και ασπονδύλων.
Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετοί υγρότοποι μεγάλης οικολογικής σημασίας.
Το Δέλτα του Έβρου, οι υγρότοποι του Πόρτο Λάγος, η Κερκίνη, οι λίμνες Βόλβη - Κορώνεια, το Δέλτα του Νέστου, του Αξιού, του Λουδία και του Αλιάκμονα, η Μικρή και η Μεγάλη Πρέσπα, ο Αμβρακικός, η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, με το Δέλτα του Αχελώου και το Κοτύχι είναι υγρότοποι διεθνούς σημασίας και χαρίζουν στη χώρα μας ξεχωριστή θέση στον ορνιθολογικό χάρτη της Ευρώπης.
Οι υγρότοποι είναι πλούσιοι σε πουλιά, γι’ αυτό βρίσκονται και στην πρώτη θέση προτίμησης από μέρος των παρατηρητών (bird-watchers).
Πάνω από 200 είδη πουλιών είναι δεμένα με τους ελληνικούς υγροτόπους. Εδώ συγκεντρώνονται, όλο σχεδόν το χρόνο, πολλά πουλιά για να φωλιάσουν, να ξεχειμωνιάσουν ή να τραφούν και να ξεκουραστούν κατά τη διάρκεια των μεταναστεύσεών τους.
Η επιβίωση αυτών των πουλιών και ειδικά των σπάνιων ειδών, όπως Πελεκάνοι, Ερωδιοί, Χαλκόκοτες, Χουλιαρομύτες, Νεροχελίδονα, Γλαρόνια κ.α εξαρτάται από τη διατήρηση και προστασία αυτών των οικοσυστημάτων.
Οι υγρότοποι φιλοξενούν επίσης κι άλλα ζώα όπως την όλο και πιο σπάνια Βίδρα (Lutra lutra), τις Νεροχελώνες (Emys orbicularis και Mauremis caspica), τα Νερόφιδα (Νatrix natrix και Natrix tessellata), πολλά αμφίβια, αρκετά είδη ψαριών και ασπονδύλων.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
