Το κελάηδημα των πουλιών από πάντα ενέπνευσε τους μουσουργούς. Φθάνει να σκεφθούμε το Concerto σε re maggiore del cardellino (της Καρδερίνας) του Vivaldi, γραμμένο ειδικά για φλάουτο. Ο Messiaen επίσης έκανε μια έρευνα στην Αφρική, άκουσε χιλιάδες πουλιά και έγραψε μουσική για πιάνο και φλάουτο.
Υπάρχουν και άλλοι μεγάλοι μουσικοί όπως ο Saint-Saens, o Ravel, o Bach και ο Stravinsky, που έγραψαν πολύ όμορφες μουσικές σελίδες, εμπνευσμένοι από το κελάηδημα των πουλιών. Στην 6η Συμφωνία (Ποιμενική) του Beetoven υπάρχουν στοιχεία από το κελάηδημα του Αηδονιού, του Ορτυκιού και του Κούκου.
Τι να λένε άραγε ο Κοκκινολαίμης ή το Αηδόνι όταν κελαηδούν; Γιατί μερικά επαναλαμβάνουν πάντοτε τις ίδιες νότες ενώ άλλα έχουν ένα πολύ μεγάλο ρεπερτόριο; Αυτές κι άλλες χιλιάδες ερωτήσεις έχουν σήμερα οι ζωολόγοι που ασχολούνται με το κελάηδημα των πουλιών.
Μεγάλες έρευνες πάνω σ' αυτό το θέμα γίνονται σήμερα στο Rockefeller University, που βρίσκεται στο Millbrook, δύο ώρες έξω από τη Νέα Υόρκη.
Εδώ μιά μεγάλη ομάδα ερευνητών ακούει τα πουλιά και αναλύει το κελάηδημά τους και τους διαφόρους ήχους. Μεγαλώνουν πουλιά, μελετούν το ορμονικό επίπεδο τους κι ακούν το ίδιο προσεκτικά τα τιτιβίσματα μιας Καρδερίνας ή τις βραχνές φωνές μιας Καρακάξας.
Η επιστημονική έρευνα για το κελάηδημα των πουλιών άρχισε γύρω στα 1950, όταν εμφανίσθηκε για πρώτη φορά ο ηχοφασματογράφος και υπήρχε η ικανότητα, με το ηχογράφημα, να υπάρχει η γραφική παράσταση του κελαηδήματος. Έτσι γίνονταν η ανάλυση χωρίς να έχουν πια ανάγκη να εμπιστεύονται την ακοή. Το μηχάνημα αυτό το κατασκεύασε η Τηλεγραφική Εταιρία Bell, η οποία προσπαθούσε να μάθει τα κωφάλαλα παιδιά να μιλούν. Η προσπάθεια αυτή απέτυχε κι έτσι άρχισαν να το χρησιμοποιούν στη Ζωολογία για τη μελέτη του κελαηδήματος των πουλιών. Ένας από τους πρώτους που το χρησιμοποίησε ήταν ο Άγγλος καθηγητής W.H. Thorpe.
Πάνω στον πλανήτη μας υπάρχουν 9000 είδη πουλιών κι από αυτά κελαηδούν μόνο τα 4000. Στους τρεις πρώτους μήνες ένα πουλί δεν κελαηδάει. Μετά απ' αυτήν την περίοδο τραγουδάει σιγά, ψιθυριστά και αυτό το βοηθάει στην εξάσκηση των φωνητικών χορδών του.
Η συμπεριφορά της μάθησης του τραγουδιού χωρίζεται σε δύο στάδια: Στο πρώτο, τα πουλιά ακούν και απομνημονεύουν τις νότες των άλλων πουλιών και στο δεύτερο επαναλαμβάνουν τους ήχους που είχαν απομνημονεύσει.
Το σιγανό, ψιθυριστό τραγούδι είναι η πρώτη τους προσπάθεια. Ακολουθεί το "πλαστικό" τραγούδι και μετά από πολλές "πρόβες" φθάνουν στο τέλειο τραγούδι.
Ένα πουλί, για να κελαηδήσει, πρέπει να μάθει εξ' ολοκλήρου "το μάθημά του" από τα μέλη του είδους του. Ο "σκελετός" όμως του τραγουδιού μεταδίδεται με την κληρονομικότητα. Συνήθως τα πουλιά μαθαίνουν να κελαηδούν μόνο το χαρακτηριστικό κελάηδημα του είδους τους.
Για παράδειγμα τα Σπουργίτια που ζουν στον κήπο μας δεν μαθαίνουν τα τραγούδια άλλων ειδών αν έχουν την δυνατότητα να διαλέξουν. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι μια έμφυτη "πίστη" τα εμποδίζει να μάθουν τραγούδια άλλων ειδών.
Υπάρχουν όμως πουλιά που με τη θέληση τους και για κάποιο πρακτικό σκοπό μαθαίνουν τα τραγούδια άλλων ειδών. Επίσης μιμούνται τους ήχους της φύσης ή τεχνητούς ήχους που παράγει ο άνθρωπος.
Σύμφωνα με το Peter Marler, Ζωολόγο του Rockfeller University, μόνο το 15% κατορθώνει να μιμηθεί τις φωνές των άλλων.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ.
Ο "παράδεισος" της Ακρόπολης
Πριν από 13 χρόνια
